yenidoğan sarılığı tedavisi ve belirtileri

Yenidoğan Sarılığı

Yeni doğan bebeklerin % 60 ila % 80 inde görülen bir durumdur. Fizyolojik bir reaksiyon olup genellikle de hızla geçebilen bir sarılık türüdür. Yenidoğan sarılığı hayatın ikinci üçüncü gününde başlayıp yaklaşık on gün sürer. Kandaki eritrosit denilen kırmızı kan (alyuvarlar) hücrelerinin ömürlerinin kısa olması ya da yok olmasıyla ortaya çıkan kandaki bilürbin atık maddesi sebep olmaktadır. Bebek anne karnındayken bu maddeyi plasenta temizler. Doğumdan sonraysa bilürbini temizleme işlemini bebeğin karaciğeri üstlenir. Haliyle yeni doğmuş bebeğin karaciğeri tam gelişmiş olmadığından bu görevi tam olarak yerine getirememektedir.

İşte bütün bu süreç yeni doğan sarılığına sebep olmaktadır. Anne babalar bu durumun büyüklerdeki sarılık gibi bir tür olmadığının, yeni doğanlarda olası bir semptom olduğunun bilincinde olmalıdırlar. Bundan dolayı da meseleye telaşlanmadan yaklaşmaları gerekmektedir.

Yenidoğan Sarılığı Nedenleri

• Kanda yükselen bilürbin cilde oturarak cildi sarı renge boyamaktadır. Genellikle geçici olmakla birlikte çok şiddetli olanları da vardır.
• Bebekle anne arasındaki kan uyuşmazlığı da yenidoğan sarılığı nedenleri arasındadır..
• Diyabetik anne bebeklerinde görülmektedir.
• Bebekteki herhangi bir enfeksiyonun, örneğin idrar yolu enfeksiyonu gibi ya da endokrin, metabolik hastalık durumlarında gözlenir.
• Bebeğin doğum sürecinin zor geçtiği durumlarda görülür.
• Beslenme eksikliğinde şiddetli yenidoğan sarılığı vakalarıyla karşılaşılır.

Yenidoğan Sarılığı Belirtileri

Yeni doğan sarılığı gözlerinden, yüz bölgesinden, göğüs, karın ve bacaklara doğru yayılır. Yenidoğan sarılığı belirtileri bebeğin karın altı ve bacaklarına doğru ne kadar inmişse şiddeti de o kadar artmış anlamına gelir. Yine de görüntü aldatıcı olabilir. Böyle bir durumda yenidoğan sarılığına bir uzman desteği eşliğinde gerekli tetkiklerle yaklaşılmasında fayda vardır.

Yenidoğan sarılığı yükselince beyne de etki edebilir. Böyle bir durumda bebek çok uyumakta, emmemektedir. Tiz sesli ağlamalar, başını yere atmalar, havale geçirecek şiddette nörolojik bulgular yenidoğan sarılığı belirtileri olarak kendini gösterebilir.

Yenidoğan Sarılığı Tedavisi

• Yaygın ve normal bir durum olduğu bilinmelidir. Yenidoğan sarılığı tedavisi için öncelikle sarılık seviyesi ölçülmelidir.
• Hastalığa sebep olan bilürbin maddesi idrar ve kakayla vücuttan atıldığı için en etkili tedavi yöntemi bebeğin beslenmesine dikkat etmektir. Bebekleri özellikle anne sütüyle beslemek gerekmektedir. Çünkü anne sütüyle beslenen bebekler sık dışkı yaptıkları için sarılığı çok daha çabuk atlatırlar.
• Yenidoğan sarılığı tedavisi için anne babalar konuyu bir çocuk hekimiyle paylaşmalıdırlar.
• Fototerapi ışın tedavisi: 1950’lere kadar yenidoğan sarılığı tedavisi bilinmemekteydi. Bundan sonraysa tesadüfen güneş ışığının bebekteki sarılığı düşürdüğü ve güneş ışığındaki özel bir dalga boyunun bilürbin maddesini idrarla attırdığı saptandı. Bu harika keşiften sonra da bilim insanları bu özel dalga boyunu üreten lambalar üretti ve bu lambaların geliştirilmesiyle fototerapi denilen tedavilere başlandı.

yenidoğan sarılığı tedavisi

• Ev şartlarında aileler sarılık riski olan bebeklerini gece gündüz aydınlık ya da ışıklı bir odada bulundurmalıdırlar.
• Şiddetli sarılıklarda bebekte kan değişimi yapılır. Aileler bu tedavinin gerekliliklerini, takibini ve yol haritasını ailele hekimleriyle birlikte takip etmelidirler.